Stowarzyszenie Osiadłych Cyganów w Wałbrzychu

Ze Sprawozdania Wydziału Społeczno-Administracyjnego PWRN we Wrocławiu:

Stowarzyszenie Osiadłych Cyganów w Wałbrzychu wykazuje pozytywną działalność, przeprowadzane są działania wśród ludności cygańskiej, które podnoszą świadomość polityczną tej ludności i w wielkiej mierze przyczyniają się do produktywizacji ludności cygańskiej koczującej. Należy stwierdzić, że na skutek działalności wszystkich zainteresowanych czynników wśród ludności cygańskiej koczującej następuje przełom w kierunku przechodzenia jej na osiadły tryb życia. Liczba ludności cygańskiej osiadłej na terenie tutejszego województwa w poważnym stopniu wzrasta.

1955
Cyt. za: Nie tylko partia? Organizacje społeczne w Polsce Ludowej 1944–1989 – geneza, funkcjonowanie, znaczenie, red. Tadeusz Ruzikowski, Warszawa 2017.

Stowarzyszenie Cyganów Osiadłych Województwa Stalinogrodzkiego

Z Pisma Stowarzyszenia Cyganów Osiadłych Województwa Stalinogrodzkiego do MSW:

Należy uwzględnić, że stowarzyszenie nasze jest atrakcyjne przede wszystkim dla biedoty cygańskiej, której zależy na zmianie swego stylu życia. Cyganie zamożni nie lgną do naszego stowarzyszenia, gdyż podstawą ich bytu jest wyzysk nieuświadomionych i tumanionych mas biedoty. Tak więc sprawa zabezpieczenia dachu nad głową tym rodzinom ma oprócz aspektu ogólnokrajowego produktywizacji Cyganów specyficzny charakter wynikający z funkcji naszego stowarzyszenia wobec silnie zaznaczającego się wśród nich zjawiska zróżnicowania społecznego w oparciu o sytuację majątkową. […]

Pozwalamy sobie zwrócić się do Ministerstwa z prośbą o wyasygnowanie pewnej kwoty na rzecz budowy domków tej awangardy cygańskiej. Zależy nam, aby w Stalinogrodzie powstało pierwsze na terenie województwa osiedle cygańskie. Domki, o których mowa, byłyby zaczątkiem takiego osiedla.

23 lipca 1956
Cyt. za: Nie tylko partia? Organizacje społeczne w Polsce Ludowej 1944–1989 – geneza, funkcjonowanie, znaczenie, red. Tadeusz Ruzikowski, Warszawa 2017.